Over Rembrandt & de Staalmeesters

Met dit internationale ensemble, genoemd naar het beroemde schilderij van Rembrandt van Rijn uit 1662, wil de visionaire pianist en componist Rembrandt Frerichs de uitvoeringspraktijk van de componist die zelf eigen werk uitvoert, terugbrengen in de klassieke kamermuziek. 

Zijn gelaagde composities zijn zo geschreven dat klassieke musici tijdens het concert ruimte hebben zélf creatieve beslissingen te nemen. Hoewel dit een vernieuwend idee lijkt, is het dat eigenlijk niet. De uitvoeringspraktijk om delen van de partituur open te laten voor eigen inbreng was nog zeer gebruikelijk in de Oude Muziek. 

Met het conserveren en perfectioneren van de klassieke muziek is improvisatie – oorspronkelijk een belangrijk onderdeel van de werkwijze van veel klassieke componisten – steeds meer op de achtergrond geraakt. In de huidige concertpraktijk van het spelen van Urteksten drijven we in die zin paradoxaal genoeg steeds verder af van hoe de klassieke componisten zelf werkten. 

Van Mozart bijvoorbeeld is bekend dat hij vaak helemaal geen geschreven pianopartij had wanneer hij zijn pianoconcerten zelf uitvoerde, tenminste niet totdat zijn uitgever hem dringend verzocht zijn muziek te noteren zodat ook anderen de muziek konden uitvoeren. 

Je zou kunnen zeggen dat vanaf de late 19e eeuw de klassieke traditie van deze benadering is afgedreven naar een meer strikte benadering van de geschreven partituur. 

De Staalmeesters is een ensemble van internationale musici die gezamenlijk de uitvoeringspraktijk die verloren is gegaan uit Mozart’s en Beethoven’s tijd, weer nieuw leven in blaast mét de muzikale vrijheid die daarbij hoort. Tijdens concerten leidt dit tot een hoge staat van alertheid en een zeer sterke openheid om te communiceren op het podium. Het publiek is altijd zeer ontvankelijk voor deze openheid en zegt na afloop vaak dat ze niet alleen een concert hebben gehoord, maar getuige zijn geweest van een scala aan muzikale processen die je spontaan op het podium ziét gebeuren.